Sami Özçelik / Artvin
Çoruh Enerji Planı (ÇEP) kapsamında yapımına 1998 yılında dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Başbakan Ahmet Mesut Yılmaz, Enerji Bakanı Cumhur Ersümer, Azerbaycan Devlet Başkanı Haydar Aliyev, Gürcistan Devlet Başkanı Edwart Şevartnaze’nin katıldığı törenle başlayan baraj inşaatları ilk önce yolları perişan etti.
İnşaatlar süresince insanlar tozlu yolarda saatlerce bekletildi. Üstlerine taş düğüp yaralananlar, ölenler oldu. Devletin enerjiye ihtiyacı var diyerek sesini çıkarmayan vatandaşlar, barajların bitmesiyle ilk hayal kırıklığını yollarının ikiye üçe katlanmasıyla yaşadı. Bu vadi boyunca tüm köyler için geçerli büyük bir sorun olarak yaşanmaya da devam ediyor.
BİR LİTRE BENZİN 6 TL’YE KOŞUYOR!..
Borçka Avcılar (Avana) Köyü ilçeye 12 kilometre mesafede iken, Borçka Barajı’nın dolmasıyla 33 kilometreye çıktı. Yollarının uzaması sonucu mağdur duruma düştüler. Bunu ilçelerde kaymakamlığa, illerde valiliğe, özel İdareye iletilerse de değişen hiçbir şey olmadı. Oysa ülkemiz ne petrol ülkesidir, fazla petrol yaksın, nede araç üreticisi. Bugün 1 LT benzin 6 TL’ye koşarken, vatandaş uzayan yolların aynı şekilde kısaltılması için köprü veya viyadük istiyor. Borçka Güreşen Köyü Havzası için 6 yıldır sürdürülen mücadele bir aşamaya geldi. İhaleye çıkıldı.
Bunu emsal olarak gösteren Avcılar Köyü sakinlerinden İsmail Uzun(87) ve kardeşi Ahmet Uzun(84) zamanında yaptırılamayan basit işlerin şimdi neredeyse imkansız hale geldiğini, o zaman halkın istediğini yapmak zorunda olduğunu bilenlerin, bugün köprüyü geçtikleri için yapmaya yanaşmadığını savundu. Uzun,
BARAJ ÖNCESİ KÖYÜMÜZ BORÇKA’YA SADECE 12 KİLOMETRE MESAFEDEYDİ!
Ben 87 yaşındayım. Borçka’nın Avcılar köyündenim. Bu barajlar başlamadan önce köyümüz Borçka’ya sadece 12 kilometre mesafedeydi. Katiphanların oradan bir asma köprümüz vardı. O köprü 2 kez yapılmıştır. İlkinde 1969’daki selde yıkıldı. 2. Köprüyü Köy Hizmetleri yaptırdı. Yapan ustalardan birisi de benim. Tabii Borçka Barajı inşaatı başlayınca yol konusu gündeme gelmeye başladı.
Köylü, muhtarlar o dönemin kaymakamına gittik. Kardeşim de vardı. Durumu anlattık. Barajlardan sonra yolun uzayacağını, bunun için barajlarla birlikte aynı noktadan bize viyadük köprü yapılmasını istedik. İsteğini söyleyen çekti gitti. Kardeşim ve ben kaldık. Kaymakam bize, “Bakın onlar söyledi, çekip gitti. Onlar köprü değil, para istiyorlar. Köprüyü isteyen 2 kişi. Ha yolunuz kesik mi, kapalı mı, onu söyleyin hemen açtırayım. Bunun dışında benim yapabileceğim bir şey yok” dedi.
BUGÜN ÖNÜMÜZE GELEN BU GERÇEKLE İLGİLİ BİR ANIMI ANLATACAĞIM. BİZ NEREDE KAYBETTİK?
Tabii yeterince birlik sağlanamadı. Bu havzanın muhtarları, kanaat önderleri, aydınları bizi bilgilendirmiş olsa, hiçbir köyün mesafesi değişmeyebilirdi. Bir anımı anlatacağım. Baraj inşaatı ile birlikte yol inşaatı devam ediyor. Yol kesiliyor. İnsanlar araçlarıyla bekliyor. Toz içinde, çamur içinde çok beklediğimiz oldu. Artvin tarafından bir araç geldi. İşinin acil olduğunu söyledi. Görevli 45 dakika daha beklemesi gerektiğini söyleyince işine geç kalacağını belirterek o saatte Arhavi’de olması gerektiğini söyledi. Görünüşünden, giyinişinden, konuşmasından kelle kulak yerinde orta yaşlarda bir adamdı. Oradaki birisi “ooo, sen o zaman F-16’ya bineceksin o saatte orada olman için” diyerek alay eder gibi oldu. Adam bize Alternatif yolu sordu. Ben de asma köprüden karşıya geçip Ambarlı’dan Borçka’ya inebileceğini söyledim. Adam ayrılmadan etrafında toplananlara şunu söyledi. Hiç unutmuyorum.
“Şimdi bu yolu bir müteahhit yapıyor. Ama gereken önlemleri tam almadan… Kendi belirlediği yöntem ve saatle Yol keserek bekleterek kafasına göre saat koyuyor. Bunu devlet böyle istiyor sanıyorsunuz. Siz hiç bir şey demediğiniz için de çok rahatlar. Hiç itiraz etmeden, hakkınızı aramadan bu şekilde geçmelerine, barajın yapılmasına izin verirseniz, mağdur olacaksınız. O zamanda hiçbir şeyi yaptıramazsınız. Koyun kaval dinler gibi durduğunuz sürece de çok büyük zarar göreceksiniz deyip asma köprüden geçip gitti. Aradan 10 yıl geçti. Maalesef adam haklı çıktı. Yolumuz 12 kilometreden 33 kilometreye çıktı. Bu sadece bizim köyümüzü değil, her köyü etkiledi.
Bugün benzin nereye çıktı. 5TL’ye gidebildiğimiz yere artık 15 TL’ye gidebiliyoruz. 15’te dönüş 30 TL. Ülke olarak petrol ülkesi değiliz ki, dolambaçlı yollardan dolanıp israf yapalım. Ben 87 yaşındayım. Devletimizden, yetkililerimizden, Valimizden rica ediyorum. Avcılar Köyünün sular altında kalan asma köprüsünün olduğu yerden bir viyadük köprünün yapılmasını istiyorum.
İDAM MAHKÛMUNA BİLE SON İSSTEĞİ SORULUR!
İdama giden mahkuma bile son isteği sorulur. Benim de köyümüzün geleceği için, gençlerimiz, torunlarımız için sizden bir istirhamım, bir ricam var. Burada bu köprüyü yapın. Bu köprü yapıldığında, Avcılar köyünün yanı sıra çok yakınında olan komşu köyler, Ambarlı ve Zorlu Köyü de bundan istifade edecek. An az geliş gidiş olarak 45 kilometre yol kısalacak. Bu da akaryakıtta tasarruf sağlayacak. Zamandan kazandıracak. İnsanlar köylerinde daha sık gidip gelecekler.
SAYIN VALİMİZDEN, BAŞBAKANIMIZDAN, CUMHURBAŞKANIMIZDAN İLK VE SON İSTEĞİMDİR!
Şimdi alternatif olarak, Murgul Tünelinin çıkışından karşıya Taraklı’ya (Trapen) viyadük öneriyorlar. Bu bizim için çok fazla bir şeyi değiştirmiyor. Yaşta hepsinden büyük olduğumu düşündüğüm başta Sayın Valimizden, buradaki ilgili yetkililerimizden, Artvin Milletvekillerinden, Başbakandan, Cumhurbaşkanımızdan bunun yapılmasını ilk ve son dileğim olarak bu köprünün yapılmasını istiyorum. Bunun yapılması bir ibadet kadar kutsaldır. Çünkü yol yapan, köprü yapanlar o yol, o köprü var oldukça dua alır. “Hayır” ile yâd edilir.”dedi.
BU SORUN TÜM ÇORUH VADİSİ BOYUNCA YAŞANIYOR!
Çoruh Enerji Planı projesi, tüm Çoruh Vadisi’ni adeta yırttı. Beri köyler, karşı köyler birbirlerinden koptu. Köyler uzaklaşınca köye gidiş gelişler azaldı. Borçka Avcılar Köyü hem Artvin’e, Hem Borçka’ya çok yakın merkez köylerden iken. Borçka Barajı’nın su tutmasıyla birlikte, Borçka’nın Macahel’i durumuna düştü. Kaldı ki Macahel’in yolu son derece geniş ve düzgün yoldur. Bu nedenle köylülerin ve havzada bulunan diğer köylerin ortak isteği, ortak bir noktada bir köprüyol ile ana yola bağlanmaları.
GÜREŞEN İÇİN YAPILAN VİYADÜK EMSAL TEŞKİL ETMİŞTİR
Milyarlarca yılda var olmuş ve binlerce yıldır yaşam sürdürülen vadileri 50 yıllığına barajlara düşünmeden veren yöre halkının isteği devede kulak bile değil. Bu konunun gündeme gelmesini özellikle istiyorlar.. Yerel basın o0larak biz köprü vazifesini yapıp, köy halkının isteğini, yetkililere ulaştırmış bulunuyoruz. Nasıl ki Güreşen Viyadüğü gündeme gelip bir ilerle sağlandıysa, bu köyler için de projeler hazırlanabilir. Artık top, burada bulunan, Ankara’da bulunan siyasetçi ve bürokratlarda.
