CHP Cumhurbaşkanı Adayı Muharrem İnce’nin Borçka’da gerçekleştirdiği Artvin mitinginde madene hayır atkısı ve tişörtü giyenler, Artvin Belediye Başkanı Mehmet Kocatepe’nin dönemin Başbakanı Ahmet Davutoğlu’na söylediği Başımızdaki ur dediği Cerattepe’ye dikkat çekti.
Cerattepe’de yapılacak her türlü madenciliğin Artvin’e büyük zarar vereceği gerçeğinin hiçbir zaman değişmediğini belirten Artvin Halkı, Cerattepe’deki ısrarın anlamının Artvin’in gözden çıkarıldığı ve madenin tercihi anlamına geldiğine vurgu yapıyor.
Buna karşın başka Artvin olmadığı, yaşam alanlarının korunması için Anayasa’da yerini bulan 56. Maddenin hem halkı hem de devleti bağladığını ve göreve davet ettiğini belirterek, sonuna kadar demokratik, anayasal ve hukuki haklarını koruyacaklarını söylüyor. Miting alanında madene hayır atkılarını gören Cumhurbaşkanı Adayı Muharrem İnce, Artvin’in ve doğasının mutlaka korunacağını, kimsenin bundan kuşku duymaması gerektiğini söyledi.
CERATTEPE KRONOLOJİ
- 1980’lerin başlarında MTA gözlem ve sondaja başladı.
- 1987’de (kimi kaynaklara göre ise 1988’de) ilk arama/çıkarma ruhsatı alındı.
- 1992’de ruhsat Cominco isimli Kanada’lı bir şirkete devredildi ve şirket arama ve sondaj çalışmalarına başladı.
- 1994 yılında sondaj çalışmaları sonrasında ilk olumsuz etkiler görünmeye başlandı ve ölen bazı ineklerin arama çalışmaları sırasında kullanılan kimyasal maddelerin sulara karışması sonrası öldüğü iddia edildi. Konunun araştırılması amacıyla alınan ve Erzurum’a gönderilen su örneklerinin kaybolduğu iddia edildi.
- 1995’te Artvin halkı maden çalışmaları ile ilgili daha iyi bilgi sahibi olmak ve sürece katılabilmek için Yeşil Artvin Derneği’ni kurdu.
- 1996 yılında Artvin Valiliği Mahalli Çevre Kurulu’nun olumsuzluklar içeren görüşleri Resmi Gazete’de (13.02.1996 tarih 22553 sayılı) yayınlandı.
- 1998 yılında Maden Tetkik Araştırma Genel Müdürlüğü “Artvin İli Çevre Jeolojisi ve Doğal Kaynakları” adlı kapsamlı bir araştırma ile heyelan risklerine dikkat çekti ve Şubat 1998’de Artvin halkının 10.000 imzalı metniyle Çevre Bakanlığı’na müracaat edildi ve proje tekrar incelenmek üzere durduruldu.
- 2002’de Cominco Şirketi projeden çekildi ve ruhsatını başka bir Kanada şirketi olan INMET Mining isimli şirkete devretti.
- 2005’te Yeşil Artvin Derneği ve Artvin Barosu projeye karşı dava açtı ve hemen yürütmeyi durdurma verildi.
- 2009 yılının sonunda Rize İdari Mahkemesi maden ruhsatını iptal etti. Ardından Danıştay da aşağıdaki gerekçe ile bu kararı onadı.
« …maden ruhsat alanlarının milli park ve turizm alanları ile iç içe olduğu, maden işletmeciliğinin ülke ekonomisine esasen bir katkısının olamayacağı, bölgenin eşsiz doğal güzellikleri ve varlıklarının zarar göreceği, Artvin’in jeolojik olarak heyelan riski taşıyan bir alanda bulunduğu, aktif heyelan alanları bulunduğu, bu konuda birçok bilimsel rapor bulunduğu, bölgede yapılacak madencilik faaliyetinin bitki ve hayvan türlerini olumsuz etkileyeceği, ruhsatların verildiği tarih itibariyle faaliyetin ÇED yönetmeliği kapsamında olduğu, hukuka aykırı olarak ruhsatlandırma işleminin yapıldığı, ÇED olumlu raporu aranmadığı, bu nedenle işletme izni ve ruhsatların iptali”
Bu karar üzerine INMET Mining şirketi projeden çekildi.
- Mart 2011’de Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı içinde Artvin Cerattepe ve Genya’nın da olduğu ülke genelinde 1343 alanın ihale yoluyla ruhsatlandıracağını duyurdu
- Şubat 2012’de Artvin’deki sivil toplum örgütleri, siyasi parti il başkanları, Belediye Başkanı vs. ile beraber Ankara’da Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı ile görüşme yapıldı.
- 17 Şubat 2012’de yapılan ihalede bu alanlar Özaltın İnş. Tic.ve San.AŞ.’ye verildi
- 2012 yılında ihalenin feshi ve ÇED Raporu olmadan çalışmalara başlandığı gerekçesi ile Rize İdare Mahkemesi’nde iki ayrı dava açıldı. İhale ile ilgili dava reddedilirken, ÇED davasında iptal kararı alındı.
- 2013 yılında da Özaltın A.Ş. ruhsatını Etibakır A.Ş.’ye (Cengiz İnşaat) devretti.
- 26 Eylül 2013 tarihinde ÇED Olumlu Kararının iptali için dava açıldı.
- 20.11.2014 tarihinde Rize İdare Mahkemesi, yürütmeyi durdurma kararı verdi.
- 24 Aralık 2014 tarihinde Rize İdare Mahkemesi ÇED Olumlu kararını iptal etti. Ardından firma yeni bir ÇED başvurusunda bulundu.
- 02 Haziran 2015 tarihinde yeniden ÇED Olumlu Kararı alındı.
- 10 Temmuz 2015 tarihinde yeni ÇED Olumlu Kararının iptali için 751 Kişinin imzaladığı, 61 avukatın yer aldığı Türkiye’nin şimdiye kadarki en büyük çevre davası açıldı.
- ÇED Olumlu Kararının iptali davası devam ediyor. 14 Mart 2016 tarihinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapıldı. Bilirkişi raporu aleyhte geldi.
- TEMA Vakfı´nın da aralarında bulunduğu, 751 kişi ve kuruluşun 61 avukat aracılığıyla açtığı, Türkiye´nin en büyük çevre davası olan Artvin Cerattepe Davası, Rize İdare Mahkemesi’nde 19 Eylül 2016 tarihinde gerçekleşti.
- “Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Olumlu” raporunun yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle açılan davada karar verildi. Rize İdare Mahkemesi ÇED olumlu raporunun iptalini 20 Eylül 2016´da reddetti.
- Davacılar kararı temyiz etmek için üst mahkemeye başvurdular. Danıştay, Rize İdare Mahkemesi’nin ÇED olumlu kararının iptalini reddetme kararını 3 Mayıs 2017 tarihinde onadı. Karar Temmuz ayında tebliğ edildi.
Cerattepe davası Anayasa Mahkemesi’ne götürüldü. Türkiye’nin en büyük çevre davası olarak devam ediyor. Mahkeme süreci bitene kadar şirket hiçbir çalışma yapmayacak şeklinde devlet sözü vardı. Ancak şirket devlet sözünü dinlemiyor, çalışmalarına devam ediyor.
HABER: SAMİ ÖZÇELİK
