Sami Özçelik
Artvin
UNESCO tarafından koruma altına alınan kültür olarak kabul edilen çok sesli “Macahela Topluluğu Yaşlılar Korosu”nun renkli üyelerinden Mevlüt Ertürk hayata veda etti. Edinilen bilgiye göre bir süredir hasta olduğu için tedavi gören Ertürk 2 Ağustos Çarşamba günü hayata veda etti.
UNESCO’nun 12 Mayıs 2001’de “İnsanlığın Sözlü ve Manevi Mirasının Bir Başyapıtı” olarak ilan ettiği Gürcü halk şarkılarını geçmişten geleceğe taşıyan son temsilcilerden biri olan Mevlüt Ertürk’ün ölümü derin üzüntüye neden oldu..
Mevlüt Ertürk (92) 3 Ağustos 2017 Perşembe Macahel Düzenli Cami’nde öğlene Müteakip kılınan Cenaze namazı sonrası Düzenli aile mezarlığında sonsuzluğa uğurlandı. Cenazeye Adalet Ve Kalkınma Partisi Borçka İlçe Başkanı Şükrü Ertürk, Macahela Yaşlılar Korosu arkadaşları uğurladı. Unesco tarafından korumaya alınmış bir kültür ve sanat adamı, bir sanatkârın cenazesine Borçka, Kaymakamı, Borçka Belediye Başkanı ve diğer bürokratlar, STK, Oda başkan ve temsilcilerinin katılmaması ise dikkatlerden kaçmadı.
YAŞAYAN “SANAT VE KÜLTÜR” DEĞERİMİZİ ASIRLIK ÇINARIMIZI KAYBETMENİN ÜZÜNTÜSÜNÜ YAŞIYORUZ
Mevlüt Ertürk’ün vefatıyla ilgili bilgi veren Camili (Macahel) Muhtarı Altan Gülbin, “Mevlüt Ertürk, Macahel’in yaşayan kültür adamı,, sanat adamıydı. Macahel’in canlı tarihiydi. Asırlık çınarımızdı. 92 yaşında aramızdan ayrıldı. Biz ondan çok şey öğrendik. İnsanlığı, kültürü, sanatı, insanlığı.. Örnek bir insandı. Allah rahmet eylesin, Ruhu Şad, Mekanı Cennet olsun. Cenazesi 3 Ağustos 2017 Perşembe günü öğlene müteakip Macahel-Düzenli Köyü Camii’nde kılınan cenaze namazının ardından sonsuzluğa uğurladık. Macahel’in, hepimizin başı sağ olsun.”dedi.
SURVANA MAHALLESİ BENİM İÇİN BOMBOŞ KALDI SANKİ.
Macahel Topluluğu Korosunun en kıdemli ismi Mevlüt Ertürk’ün ölümü yazar Kevser Ruhi’yi derinden sarstı. Akrabası olan Kültür ve Sanat adamı 92 yaşındaki yaşayan tarih, asırlık çınar Kavtaroğlu lakabıyla tanınan Mevlüt Ertürk’ün ölümünden duyduğu derin üzüntüyü dile getiren Kevser Ruhi Sosyal medyadan paylaştığı yazısında; “ Kavtaroğlu Mevlüt amcayı kaybettik. Survana mahallesi benim için bomboş kaldı sanki. Bir süredir sağlığının iyi olmadığını biliyorduk.
Geçen hafta Macahel’deyken, onun mahallesi olan Survana’ya yaptığım mutat yürüyüşlerde evine uğramıştım ama kimse yoktu. Bir ihtimal, Borçka’ya hastaneye götürmüşlerdi. Göremedim. Mevlüt dedeyi hasta yatağında değil de her uğradığımda zihni pırıl pırıl, dili şeker, sohbeti tatlı, çakı gibi haliyle hatırlayacağım. Bir de Tiflis’teki konserlerinden sonra imza almaya çalışan gençler arasındaki neşeli mutlu haliyle… Mekânı cennet olsun, yakınlarına sabır ve metanet diliyorum. Acının dili tutuk olur, kendini tam anlatamaz. Öyleyim şimdi.” İfadelerine yer verdi.
MEVLÜT AMCA YAŞAYAN TARİHTİ, SANATI, KÜLTÜRÜ, YAŞAMI, DOĞAYI, DOĞALLIĞI HARMANLAMAYI BAŞARMIŞ, KENDİSİNİ YETİŞTİRMİŞ ÇOK ÖNEMLİ BÜYÜĞÜMÜZDÜ
Mevlüt Ertürk’ün vefatından derin üzüntü duyan Camili Kayalar Köyü Eski Muhtarı Orhan Yavuz, Ertürk’ün yazılı ve görsel olarak kayıt altına alınması gereken çok önemli bir değer olduğunu onun yerinin dolamayacağını,, Tiflis’te bulunduğu için cenazesine gelemeyeceğini belirterek; “Kavtaradze Mevlüt amcanın vefatını üzüntüyle öğrendik. Başta ailesinin, Macahelin, Borçka’nın Artvin’in ve bütün dostların başı sağolsun. Adın her zaman sevgi ve saygı ile anılacaktır Mevlüt Amca… Mevlüt amca yaşayan tarihti, Sanatı, kültürü, yaşamı, doğayı, doğallığı harmanlamayı başarmış, kendisini yetiştirmiş büyüğümüzdü. Allah Rahmet etsin.”
Artvin Post olarak UNESCO’nun 12 Mayıs 2001’de “İnsanlığın Sözlü ve Manevi Mirasının Bir Başyapıtı” Macahela Korosu’nun en yaşlı üyesi Mevlüt Ertürk’e Allah’tan rahmet Ertürk ailesine başsağlığı diliyoruz. Ruhu, Şad, Mekânı cennet olsun…
MACAHELA YAŞLILAR KOROSU VE UNESCO
Topluluk, UNESCO’nun 18 Mayıs 2001’de “İnsanlığın Sözlü ve Manevi Mirasının Başyapıtı” olarak ilan ettiği çoksesli Gürcü halk şarkılarını geçmişten geleceğe taşımanın gururunu yaşıyor. Hamdi Ertürk, UNESCO’nun kararından da mutlu, “Bizim babadan atadan gelen bir geleneği dünya mirası olarak kabul etmeleri, bizleri de yaşayan insan hazinesi olarak görmeleri gurur verici. Ama asıl hazine bizler değil şarkılarımız kültürümüz. Biz bu kültürü şarkılarımızla yaşatmaya çalışıyoruz.
Hepimiz artık yaşlandık, bizler ölünce ardımızdakilerin devam etmesi lazım. Tabii artık yaşam hızlandı, gençler istemiyor bu şarkıları öğrenmek. Zaten çoğu gidiyor topraklardan büyük şehirlere..” “Macahela Yaşlılar Çoksesli Korosu” 3000 yıllık bir geleneğin günümüze ulaşması, çoksesli söylenen Maçahel şarkıları… Ya da dereye öykünen adıyla Maçahela şarkıları… Maçahela Yaşlılar Çoksesli Korosu’nun yaş ortalaması 68’in üstünde. Koro üyelerinin hiçbiri profesyonel anlamda müzik eğitimi almamış binlerce yıllık geleneği günümüze kadar taşıdılar.
Topluluğu Gürcü müzik yönetmeni, araştırmacı İberya Özkan (Melaşvili) 2001 yılında keşfetti ve grubu oluşturdu. Macahel yöresinden çıkan sanatçı Bayar Şahin (Gundaridze) ve İberya Özkan (Melaşvili) büyük emeklerle Maçahel’de doğal stüdyo oluşturularak bu eşsiz mirası kaydedip albüm haline getirdi. Koro, Nevzat (88), İsmail (77) ve Hamdi Ertürk (69) ile Muhammet Balcı (69), Cemal Karadeniz (67), Şükrü Cesur (65), Muhittin Gökdemir (54) ve Medeni Altın’dan (53) oluşuyor. Şarkıları dedelerinden, babalarından duyduklarını anlatan Ertürk,
“Bu şarkılar artık Gürcistan’da bilinmiyor, unutulmuş yaklaşık 1500 yıllık geçmişe sahipler. Genellikle Gürcistan sınırına yakın dağlık yörelerde yaşayan Gürcü asıllı halk şarkılarıdır bunlar. Günlük yaşayışları anlatıyor. Maçahel şarkıları halkın bir araya geldiği hemen her ortamda söyleniyor. Köy imecelerinde, doğum, düğün, sünnet ve ölüm törenlerinde ve eğlencelerde söyleniyor.
Özellikle de gelin alma ya da getirme esnasında yol boyunca bu şarkılar seslendiriliyor. Bizim şarkılarda bir kişi şarkının ana ezgisini söylemeye başlar, bir diğer kişi “bani” denilen ikinci bir ezgiyle ona eşlik eder. Ana ezgi şarkıya eşlik eden kişilerin banileriyle çoksesli bir hal alıyor. Anonim olan bu şarkıları biz erkekler çalgısız söyleriz. Şarkılarımızın dili de Gürcüce’dir” diyor. Yıllardır düğünlerde, imecelerde, tarla ve bahçelerde Maçahelliler tarafından söylenegelen çoksesli halk şarkıları artık yurtiçinde ve yurtdışında tanınıyor.
