Ülkenin İlk Kontrgerilla Katliamı Olarak Kayıtlara Geçen Kızıldere’de Öldürülen Cihan Alptekin Rize’de Anıldı…
Ömer ŞAN
RİZE
Tokat Kızıldere’de, Mahir Çayan ve 8 arkadaşı ile birlikte 30 Mart 1972’de katledilen Cihan Alptekin ve arkadaşları, Rize’deki mezarı başında, katledilişlerinin 47.yıldönümünde de anıldı.
Ülkemizdeki 68 kuşağının devrimci önderlerinden Deniz Gezmiş ile birlikte THKO’nun kurucuları arasında yer alan Cihan Alptekin, Deniz’lerin idamını engellemek için NATO üssünden 2 İngiliz ve bir Kanadalı radar teknisyenini kaçırmalarının ardından, Mahir Çayan ve 8 arkadaşıyla birlikte öldürülmüştü.
Türkiye’deki ilk kontrgerilla katliamı olarak kayıtlara geçen Kızıldere’de öldürülen Cihan’ın annesi Ayşe Alptekin, 43 yıl sonra 2016’nın 5 Şubat’ında yaşamını yitirmiş ve oğlunun yanında toprağa verilmişti.
Aradan geçen 47 yıla karşın dost, akraba ve arkadaşları tarafından unutulmayan Alptekin, Çayan ve arkadaşları her yıl olduğu gibi bu yıl da, Rize’nin Ardeşen ilçesi Yeniyol (Oce) Köyündeki mezarı başında anıldı.
Anma için Rize ve ilçelerinden gelenler, köy girişinde toplanıp, Alptekin’in mezarının bulunduğu bölgeye gitti.
Uzun zamanda bu yana mezarı başındaki anma programına katılmaya özen gösteren ve katılanlara evlerinde çeşitli ikramlarda bulunan Cihan Alptekin’in Ailesinden ise bu yılki anmaya kimse katılmadı.
Duygusal Anma
Yeniyol’daki anma törenine yerel seçim çalışmaları nedeniyle az sayıda katılım olduğunu kaydeden Çaysen Genel Başkanı Recep Memişoğlu, siyasi parti ve sivil toplum örgütlerinden de temsili katılım olduğunu kaydetti.
Anmada konuşanlar, “Kızıldere, Devrimci dayanışmanın, yan yana duruş ve birlikteliğin, 1972 yılında canların ortay konarak uygulandığı günün adıdır. Bu dayanışma ve birlikteliğe dünkü kadar ihtiyacımız var! Onlara sözümüz var” ifadelerini kullandılar.
Alptekin’in Yeniyol Köyü’ndeki mezarı, 2013 yılında arkadaşları tarafından yeniden düzenlenerek, anıt mezar haline dönüştürülmüştü.
Kızıldere’de katledilen Cihan Alptekin, Mahir Çayan ve arkadaşları ile ilgili bu güne kadar kesinleşmiş herhangi bir yargı kararı bulunmuyor.
Kızıldere’de Ne Oldu?
1972’deki 12 Mart muhtırası sonrası yakalanan 68 kuşağının devrimci önderlerinden ve THKO kurucularından Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan’ın idamlarını engellemek için 27 Mart 1972’de; THKP/C kurucularından Mahir Çayan, Dev-Genç Genel Başkanı Ertuğrul Kürkçü, Dev-Genç MYK üyesi Hüdai Arıkan, THKO kurucularından Cihan Alptekin, Fatsalı Nihat Yılmaz, öğretmen Ertan Sarıhan ve Ünyeli Ahmet Atasoy, Ünye’deki NATO üssünden 2 İngiliz ve bir Kanadalı radar teknisyenini kaçırdı.
Kendilerini, Tokat’ın Niksar ilçesine bağlı Kızıldere’de bekleyen Dev-Genç Genel Sekreteri Sinan Kazım Özüdoğru, SBF Öğrenci Derneği yöneticisi Sabahattin Kurt, THKO’dan Ömer Ayna ve ‘Hava Kuvvetleri Proleter Devrimci Örgütü’nün kurucusu olarak aranan Üsteğmen Saffet Alp’le buluştular.
Bir araya gelen grup, Kızıldere’deki köy muhtarının evinde saklanırken; helikopter destekli güvenlik güçleri, köydeki işbirlikçilerin ihbar üzerine evi buldu ve kuşattı. İçeridekiler, ellerindeki rehineleri dışarıdaki kuşatma birliklerine gösterdiler fakat bilinmeyen bir sebeple güvenlik güçleri rehinelere önem vermedi.
Grup lideri Mahir Çayan, güvenlik güçleriyle iletişime geçmek için çatıya çıkıp, ‘biz bu yola dönmek için değil ölmek için geldik’ şeklinde bir konuşma yaparken; makineli tüfeklerle yaylım ateşi başladı ve çatıdaki Mahir Çayan kafasına isabet eden bir mermiyle orada öldü.
Daha sonra devam eden çatışma sonrasında evdekilerin tamamı öldürülürken; ağır yaralanarak yakalandığı ileri sürülen Üsteğmen Saffet Alp’in ise askerler tarafından daha sonra infaz edildiği iddia edildi. Evden ise sadece, çatışma sırasında evin altındaki samanlığa kaçan Ertuğrul Kürkçü, sağ olarak kurtuldu.
Kimler Öldürüldü?
Kızıldere’deki çatışmada öldürülenlerin isimleri, doğum tarihleri ve memleketleri ise şöyle: “Mahir Çayan (1946, Samsun), Cihan Alptekin (1947, Rize-Ardeşen), Hüdai Arıkan (1946, Denizli-Çivril), Ahmet Atasoy (1946, Ordu-Ünye), Ertan Sarıhan (1942, Ordu-Fatsa-Beyceli), Saffet Alp (1949, Kayseri), Sinan Kazım Özüdoğru (1947, Sivas-Şarkışla), Sabahattin Kurt (1949, Van), Nihat Yılmaz (1937, Ordu-Fatsa) ve Ömer Ayna (1952, Diyarbakır).”
İlk Kontrgerilla Katliamı!
Bu olay Türkiye siyasi tarihine, devletin içerisinde yer edinen ve daha sonraları büyük tartışmalara yolacak kontrgerillanın ilk ve en önemli eylemi olarak geçti.
Zira Kızıldere katliamından sonra o dönemde adları sıkça kontrgerilla eylemleriyle anılan ve Ankara Merkez Komutanlığından Tümgeneral olarak emekliye ayrılan Tevfik Türüng’ün yönettiği ‘Kızıldere katliamı’ operasyonuna ayrıca MİT görevlileri Hiram Abas ve Mehmet Eymür’ün de katıldığı biliniyor.
Türüng’ün adı, 1963 yılında Albay Talat Aydemir öncülüğünde gerçekleştirilmek istenen darbede de geçiyordu. Türüng, 2008’de 93 yaşında sırlarıyla birlikte öldü.
Kamuoyunda ‘Bay Pipo’ olarak anılan ve Amerika’da eğitim gören MİT’çi Hiram Abas ise 26 Eylül 1990’da uğradığı saldırı sonrasında öldürüldü.
MİT Kontrterör Dairesi eski Başkanı olan Mehmet Eymür, 9 Mart 1971 darbe teşebbüsünden sonra MİT’te Hiram Abas’la birlikte Ziverbey’de 1.Ordu Komutanı Orgeneral Faik Türün emrinde çalıştı. MİT’te çeşitli görevlerde bulunan Eymür, emekli olduktan sonra Washington’a yerleşti ve daha sonra yurda döndü.
