AKKUYU NÜKLEER SANTRAL İNŞAATI HEMEN DURDURULSUN! NÜKLEER SANTRALLERDEN DERHAL VAZGEÇİLSİN!

Akkuyu Nükleer Sanntralı’nın temelindeki çatlak ölümcül sonuçları konusunda Ekoloji Birliği yazılı bir basın açıklamayı yaptı.

Ekoloji Birliği’nin basın açıklaması şöyle:

UYAN TÜRKİYE! BUGÜN UYANMAZSAN, BİR GÜN NÜKLEER RADYASYONUN ÖLDÜRÜCÜ ETKİSİ ALTINDA UYANABİLİRSİN!

Akkuyu Nükleer Santral inşaatında 1 nolu reaktör atom çekirdeğinin bulunacağı haznenin temelinde oluşan çatlaklar, neden resmi bir açıklamayla değil de olay tarihinden 10 AY SONRA SIZINTI BİR HABER OLARAK ORTAYA ÇIKTI?

Akkuyu temelindeki çatlakların ölümcül radyasyon sızıntısına neden olacağı bilindiği halde NEDEN RESMİ BİR AÇIKLAMA HÂLÂ YAPILMADI? İleride Akkuyu’ da olası bir nükleer kaza ve yayılan RADYASYONU BİZ DE RUSYA HALKI GİBİ YABANCI ÜLKELERDEN Mİ ÖĞRENECEĞİZ?

Halka açıklama yapılmamasının nedeni, denetime tabi TAEK’i saf dışı bırakarak, tam da çatlakların belirlendiği tarih Temmuz 2018’de, Kanun Hükmünde Kararnameyle ulusal ve uluslararası bütün denetimlerden muaf tutularak, YALNIZCA CUMHURBAŞKANINA HESAP VERECEK yetkilerle kurulan NÜKLEER DÜZENLEME KURUMU ve bu kurum bünyesinde oluşturulan NÜTED AŞ. midir?

Eski Akkuyu NGS AŞ. Müdürü’nün “BU ZİHNİYETLE Mİ NÜKLEER SANTRAL İŞLETECEKSİNİZ?” diyerek istifa etmesine neden olan  konular mı temelin çatlamasına neden oldu? Mersin Akkuyu Nükleer AŞ. bünyesinde görev yapan Mersin Bölge Kamu Diplomasisi ve Devlet İlişkileri Bölge Müdürü Faruk Uzel, 1 Eylül 2015 günü istifasının gerekçeleri arasında, yanlış planlama sonucu 1 nolu santralin deniz kıyı kenar çizgisi içinde NÜKLEER SANTRALİN DENİZ SEVİYESİNDEN 12 METRE ALTINDA PLANLANDIĞI ve ŞİRKETİN 3 AYRI TAŞ OCAĞI SATIN ALMASI ARDINDA YATAN KUŞKULARA değinerek pek çok konuda uyarılarda bulunmuştu.

AKKUYU FAYI, Akkuyu nükleer santraline karşı açılan davalarda tehlike yaratacak bir delil olarak yer almıştı. Akkuyu NGS temelinde daha şimdiden çatlaklar oluşuyorsa ileride AKKUYU FAYI NEDENİYLE DEPREMLER OLUŞTUĞUNDA ÇATLAKLAR OLUŞMAYACAĞINI NASIL GARANTİ EDİYORSUNUZ?

Akkuyu Nükleer Santral projesi ve inşaatında birçok şaibeler olduğu bilindiği halde BAĞIMSIZ MÜHENDİSLERİN İNCELEME YAPMASINA NEDEN İZİN VERİLMİYOR?  BU SORULARI BUGÜN SORMAZSAK YARIN ÇOK GEÇ OLABİLİR!

Akkuyu Nükleer Santral inşaatı türlü hukuksuzluk ve adaletsizliklere rağmen AKP Hükümetinin vesayet rejimi altında ısrarla sürdürülüyor. Akkuyu NGS inşaatında planlama hatası nedeniyle TEMELİNDE ÇATLAKLAR ORTAYA ÇIKAN 1 NOLU REAKTÖRÜN KIYI KENAR ÇİZGİSİNİ İHLAL EDEREK İNŞA EDİLDİĞİ biliniyordu.  Çatlakların belirlendiği tarihten 10 ay geçtikten sonra bir gazetede dehşet verici bir sızıntı haberde, Akkuyu Nükleer Santralinde, 1 nolu ünite inşaatında ATOM ÇEKİRDEĞİNİN BULUNACAĞI TEMELDE ÇATLAKLAR olduğu bilgisi bulunuyordu.

Akkuyu’da 2018 yılı Temmuz ayında Türkiye Atom Enerjisi Kurumu TAEK tarafından yapılan denetimde belirlenen ÇATLAKLARIN ONARILMASI YOLUNA GİDİLDİĞİ, onarım sonucunu gözlemlemek için yapılan ikinci TAEK denetiminde TEMELDE YENİ ÇATLAKLAR OLUŞTUĞUNUN BELİRLENDİĞİ, bunun üzerine temelin tümüyle kırılarak yeniden temel atıldığı bilgisi yer alıyordu.

Ancak haberde BUNDAN SONRAKİ DENETİMLER KONUSUNDA BİLGİ YOK. Öncelikle nükleer santral gibi kitleleri toplu ölüme sürükleyecek potansiyeli barındıran bir konuda DEVLETİN YETKİLİ HİÇBİR KURUMUN HÂLÂ AÇIKLAMA YAPMAMASI / YAPAMAMASI halk için gelecekte dehşet verici sonuçlar yaratabileceği konusunda halkımızı uyarmak istiyoruz.

20 milyar dolara mal olacağı açıklanan ardından 25 milyar dolar olarak düzeltilen Akkuyu NGS maliyetinin bunun da üstünde olacağını öne sürmek yanlış olmaz.  Rosatom, Akkuyu ile aynı reaktör tipinde kurmayı planladığı Mısır’daki santralinin 30 milyar doları bulacağını açıkladı.

Rusya ile anlaşmanın yapıldığı 6 Ekim 2010 tarihinde dolar kuru 1,42 iken Mayıs 2019’da %400’ün üzerinde değer kazanarak 6 liraya ulaştı. Akkuyu üretilecek her 1 KWH elektrik için fiyat 12,35 dolar sent SATIN ALIM GARANTİSİ VERİLDİ. Proje maliyetinin geri ödenmesi kapsamında bu fiyatın 15,33 dolar sent çıkabileceği belirtildi. Anlaşmanın yapıldığı satın alım garantisi karşılığı 2010’da 57 MİLYAR DOLAR RUSYA’YA ÖDENECEĞİ hesaplandı. Günümüzde bu geri ödeme maliyeti dolar kurundaki artışa bağlı olarak 340 MİLYAR DOLARA ÇIKTI. Çıkartılan kanuna göre, santralde üretilecek elektriğin 1. ve 2. ünitelerinin %70’ine, 3. ve 4. ünitelerinde %30’una 15 YIL BOYUNCA NÜKLEER SANTRALDE ÜRETİLECEK ENERJİYİ SATIN ALMA BOYUNDURLUĞU getirildi.

Nükleer santralların şakası yok. Olası bir hata ve kaza on binlerce insanın ölmesine ve doğanın yok olmasına yol açıyor. İnsan da kusursuz bir varlık değil, ne yazık ki hata yapıyor. Bugüne kadar yaşadığımız nükleer kazalardan da gördük ki nükleer santraller işletilirken hata riski hiçbir zaman sıfır değil.  Atık sorunu bile daha çözülememiş ve bu denli riskli nükleer santrallar yaratacağı yıkımla birlikte onarılmaz yaralar açacak ve bir yandan da ayrıca bizim vergilerimizle yapılması nedeniyle kaynak israfına yol açacaktır.

Biz Ekoloji Birliği’ni oluşturan Türkiye genelinde 60 bileşenimizle nükleer santrallere bu güne kadar hep karşı durduk. Bundan sonra da aynı karşı duruşu yılmadan sergilemeye devam edeceğiz.

Nükleer santrallar yapılmasın ve nükleer kazalar olmasın. “Biz bunların uyarısını daha önce yaptık.” demek istemiyoruz.  Biz yalnız Türkiye’de değil,  tüm dünyada nükleer santral yapılmamasını ve mevcut santrallerin kapatılmasını istiyoruz.

Devletin yetkili kurumları Akkuyu NGS temel çatlaması konusunda derhal açıklama yapmalı ve inşaat alanı bağımsız mühendislerin denetimine açılmalıdır. Akkuyu NGS temelindeki çatlaklar inatla bu santralı yapmak isteyenlere ciddi bir uyarıdır.

AKKUYU VE DİĞER NÜKLEER SANTRAL FAALİYETLERİ DERHAL DURDURULSUN! NÜKLEER  KARA SEVDASINDAN DERHAL VAZGEÇİLSİN!

EKOLOJİ BİRLİĞİ

AKKUYU NÜKLEER GÜÇ SANTRALİ  TARİHÇESİ VE YAŞANAN  ADALETSİZLİKLER:

• 10 Mayıs 2010’da Mersin Akkuyu Nükleer Güç Santrali NGS’de her biri 1200 megavatlık, toplam 4 üniteden oluşacak 4800 megavat gücünde nükleer santral kurulması için Rusya ile anlaşma imzalandı.
• TAEK’in kriterlerine göre Türkiye’de daha önce denenmemiş bir nükleer teknoloji kurulamaz. Ancak Mersin Akkuyu’da VVER-1200 model reaktör denenip başarılı olmadı, güvenirlilik onay almadı, ilk defa Türkiye’de denenecek.
• Akkuyu NGS’nin ikizi Rusya’daki Novovoronezh NÜKLEER SANTRALİ ARIZALANDI. Deneme çalışmalarının ardından tam kapasite sadece iki hafta çalışan reaktör arızalanınca 2.5 ay kapatıldı. Rusya gelişmeleri gizli tutuyor ve bu santrali çalışır göstermeye çalışıyor.
• STRATEJİK YATIRIM STATÜSÜNE SAHİP Akkuyu NGS, KDV İSTİSNASI, GÜMRÜK VERGİSİ MUAFİYETİ, VERGİ İNDİRİMİ, SİGORTA PRİMİ DESTEĞİ, ARAZİ TAHSİSİ, KREDİ FAİZİ DESTEĞİ, STOPAJ DESTEĞi ve bazı şartlarda KDV iadesi olanaklarıyla ASLINDA HALKIN VERGİLERİNİN FİNANSMANIYLA inşa ediliyor. Ancak buna rağmen proje %51’i Rus devlet şirketi Rosatom’un.
• Akkuyu NGS’de üretilecek her 1 KWH elektrik için fiyat 12,35 dolar sent SATIN ALIM GARANTİSİ VERİLDİ. Kanun, santralde üretilecek elektriğin 1. ve 2. ünitelerinin %70’ine, 3. ve 4. ünitelerinde %30’una 15 yıl SATIN ALIM GARANTİSİ VERİYORDU.
• Elektrik satın alma anlaşmasının ilgili maddesinde elektrik fiyatındaki yıllık değişime bağlı olarak projenin geri ödemesinin sağlanması açısından fiyat limiti üst tavanının 15,33 dolar sent olarak hesaplanacağı belirtildi.
• Anlaşmanın yapıldığı tarihte 1 dolar 1,42 lira idi. Günümüzde dolar 6 lira. Bu da Akkuyu NGS ELEKTRİK SATIN ALIM GARANTİSİ DOĞRULTUSUNDA ÖDENECEK PARANIN % 420 arttığı anlamına geliyor.
• Anlaşma TBMM’de onaylanması gerekirken, ANAYASA’YA AYKIRI OLARAK Bakanlar Kurulu onayı ile 6 Ekim 2010’da Resmi Gazete’de yayınlanarak KABUL EDİLDİĞİ ilan edildi.
• TMMOB Şehir Plancıları Odası tarafından açılan davada, 1/100.000’lik Plan değişikliğinin yürütmesi 1 Kasım 2011’de durduruldu. Bu karar, şirketin ÇED Başvurusunu engellemesi gerekirken dikkate alınmadı.
• ÇEVRE KANUNUNA AYKIRI OLARAK Mersin-Karaman 1/100.000’lik Planda nükleer santralin yeri işaretlenmeden, bu yerle ilgili strateji belgeleri belirlenmeden ÇED Süreci başlatıldı.
• Bir projenin yer tahsisi üst ölçekli planda gösterilmeden, ÇED sürecinin işletilmemesi gerekirken, 2012’deki yargı kararları üzerine Bakanlık bir açıklama yaparak, Akkuyu NGS projesinin süreçten etkilenmeyeceğini ilan etti. Yani hükümet, hem antlaşmanın hükümlerini hem de iç hukuk kurallarını uygulanmaz kılacak bir siyasa tercih etti.
• Ekoloji Kolektifi ve TMMOB‘un Akkuyu proje alanının Mersin-Karaman planında gösterilmesine ilişkin 3 Ekim 2011 tarihli Bakanlık işlemine karşı açılan davada yine Danıştay, yer tahsisi kararına ilişkin plan değişikliğinin yürütmesini 13 Şubat 2012’de durdurdu.
• Akkuyu Nükleer Santrali projesi için hazırlanan ÇED raporu Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na 4 Temmuz 2013’te teslim edildi.
• KANUNLARA VE ÇED YÖNETMELİĞİNE AYKIRI OLARAK ÇED SÜRECİ TAMAMLANMADAN AKKUYU’DA İNŞAAT ÇALIŞMASI BAŞLATILDI. Bakanlığa yapılan itirazlar hiçe sayıldı. İnşaatın kanunlara aykırı sürdürülmesine izin verildi.
• Rapor eksikliklerinden ötürü şirkete 15 Temmuz 2013’de iade edildi.
• Bakanlığa 23 Ağustos 2013 tarihinde eksiklikler giderilerek yeniden sunulan raporda, nükleer enerji mühendisi Volkan Erdaş’ın İMZASININ ÇED RAPORUNDA SAHTE OLARAK KULLANILDIĞI kriminal incelemede belirlendi.
• Bakanlık ÇED Raporunu görülen eksikliklerin tamamlanması için bir kez daha geri iade etti.
• 31 Mart 2014’te istenilen değişiklikler yapılarak Bakanlığa sunulan ÇED RAPORUNDA BİR KEZ DAHA SAHTE İMZA KULLANILDI. 12 gün önce işten ayrılan Karaaslan’ın imzası bu raporda yer aldı.
• 24 Temmuz 2014’te ÇED İDK toplantısında ortaya çıkan görüş ve öneriler dikkate alınarak yeniden düzenlenen ÇED RAPORUNA NİHAİ / SON HALİ VERİLEREK 24 Eylül 2014 tarihinde yeniden bakanlığa sunuldu.
• 1 Aralık 2014’te Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Akkuyu NGS için ÇED OLUMLU RAPORUNU ONAYLADI.
• Ocak 2015’te ÇED Olumlu raporunun iptali için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı aleyhine 13 ayrı dava açıldı.
• DAVA SÜRESİNCE MAHKEME “YÜRÜTMEYİ DURDURMA” VERMEDİĞİ İÇİN NÜKLEER SANTRAL İNŞAATI DEVAM ETTİ.
• Mart 2015’te dönemin Enerji Bakanı Taner Yıldız, Akkuyu NGS için Türkiye’deki bankalara 3 milyar dolar para girişi olduğunu açıkladı.
• Hakkında açılan davalara mahkemeler “YÜRÜTMEYİ DURDURMA” KARARI VERMEDİĞİ İÇİN 14 Nisan 2015’te Akkuyu NGS temeli, dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ve Rosatom Genel Müdürü Sergey Kiriyenko’nun katılımıyla gerçekleştirilebildi.
• Eylül 2015’te Mersin Akkuyu Nükleer AŞ bünyesinde görev yapan Mersin Bölge Kamu Diplomasisi ve Devlet İlişkileri Bölge Müdürü Faruk Uzel, “BU ZİHNİYETLE Mİ NÜKLEER SANTRAL İŞLETECEKSİNİZ?” diyerek istifa etti. Uzel istifasının gerekçeleri arasında, yanlış planlama sonucu 1 nolu santralin deniz kıyı kenar çizgisinin içinde NÜKLEER SANTRALİN DENİZ SEVİYESİNDEN 12 METRE ALTINDA PLANLANDIĞI ve ŞİRKETİN 3 AYRI TAŞ OCAĞI SATIN ALMASI ZEMİN YÜKSELTMESİ AMACINA YÖNELİK OLABİLECEĞİNE değinerek pek çok konuda uyarılarda bulundu. Uzel ayrıca dünya üzerinde Rosatom’a güvenip yatırıma katılacak ya da kredi sağlayacak bir tek finans kuruluşu bulunmadığını da vurguladı.
• Türkiye ile Rusya arasındaki UÇAK KRİZİNİN ARDINDAN Mersin’de Rus Rosatom şirketinin üstlendiği Akkuyu NGS İNŞAATI 9 Aralık 2015’te RESMEN DURDURULDU. Rosatom’un projeye durdurulana kadar 3.5 milyar dolar dolayında bir yatırım yaptığı açıklandı.
• Ağustos 2016’da Akkuyu’yu “stratejik yatırım” statüsüne alındı. Stratejik yatırım statüsüyle santral, vergi muafiyetleriyle teşviklerden faydalanma ayrıcalıklarına sahip oldu.
• Temmuz 2016’da ÇED iptal davası bilirkişi incelemesi mahkemenin “Yürütmeyi Durdurma” vermediği için devam eden Akkuyu NGS inşaat alanında yapıldı.
• Ekim 2016’da Akkuyu NGS projesinin 1/100.000 plana işlenmesi için yaptırdığı plan değişikliğini Mersin Büyükşehir Belediyesi oy çokluğuyla kabul etti.
• Kasım 2016’da 1. Nolu reaktörün devreye alınması 2023 yılına ertelendi.
• Mayıs 2017’de nükleer enerji santralleri ve lisanslı depoculuk faaliyetlerinin devlet yardımlarından yararlandırılan “ÖNCELİKLİ YATIRIMLAR” arasına alınmasına karar verildi. Böylelikle Akkuyu Nükleer A.Ş.’ye 76 MİLYAR LİRA sabit yatırım tutarlı “TEŞVİK BELGESİ” verildi.
• Haziran 2017’de Rus Rosatom, Akkuyu nükleer santrali projesine Cengiz Holding, Kalyon İnşaat ve Kolin İnşaat’tan oluşan CKK Konsorsiyumu’nu dahil etme kararı alındı. İhtiyaç duyulan büyüklükte kredi finansmanını çekme olanağı tanınarak üç şirket yüzde 16.3 olarak eşit şekilde paylaşılacaktı. Aslında bu açıklama, öteden beri konuşulan ancak kimsenin açıkça ifade etmediği üzere Rusların bu projenin yatırım maliyetini tek başlarına bulamayacağı gerçeğine dayanıyor.
• 12.2017’de Akkuyu NGS için 2. KEZ TEMEL ATMA TÖRENİ yapıldı. Tören, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Fatih Dönmez ve Rusya Devlet Nükleer Enerji Kurumu (Rosatom) Başkanı Aleksey Lihaçev’in katılımıyla gerçekleştirildi.
• EPDK tarafından Akkuyu NGS için Akkuyu Nükleer AŞ’ye 15 Haziran 2017 tarihinde yürürlüğe girmek üzere 49 YIL SÜRELİ ÜRETİM LİSANSI VERİLDİ.
• Ekim 2017’de Akkuyu Nükleer Santralı’nın ELEKTRİK ÜRETİM LİSASININ İPTALİ İÇİN, EPDK’ya DAVA AÇILDI.
• 17 Kasım 2017’de Akkuyu NGS için “Teşvik Belgesi” verildi. Buna göre yatırım için harcanacak 76 milyar TL KDV’den, yaklaşık 4,5 milyar dolar Gümrük Vergisinden muaf tutulacağı açıklandı.
• Şubat 2018’de KONSORSİYUMUN 2017 sonunda tamamlanması gereken yüzde 49’luk HİSSEYİ DEVRALMADIĞI ortaya çıktı.
• Rus haber ajansı RBC’nin haberinde ayrılan şirketlerin yerine EUAS International ICC şirketinin geçme ihtimalinden bahsediliyor. Bu şirket Enerji Bakanlığı’na bağlı EÜAŞ tarafından vergi cenneti Jersey Kanal Adaları’nda 50 milyon dolar sermayeyle “Sinop Nükleer Güç Santrali’ndeki faaliyetlerin pratikliği için” kurulmuştu. Ancak bu şirketin de yeterli finansmanı yoktu.
• Mart 2018’de DANIŞTAY Akkuyu NGS için AÇILAN 13 AYRI DAVAYI RED ETTİ. Bu kararın öncesinde yürütmenin başı olarak Cumhurbaşkanının “nükleer santralin kurulmasının engellenemeyeceğini” söylemesinin bilirkişi raporu ve yargı kararını etkilediği söylenebilir.
• 3 Nisan 2018’de Akkuyu NGS’nin ÜÇÜNCÜ KEZ TEMELİ ATILDI. Rusya devlet Başkanı Vilademir Putin’in Türkiye ziyareti sırasında Ankara’dan Akkuyu’ya bağlanarak video konferans yoluyla temel atma töreni gerçekleştirildi. PUTİN, NEDEN AKKUYU’YA GİTMEDİ? “Video konferansla Moskova’dan da temel atma törenine katılabilirdi” gibi haberler basında yer aldı.
• Temmuz 2018, TAEK’in denetiminde 1. Nolu reaktör temelinde çatlaklar belirlendi. Bu bilgi çatlakların belirlenmesinden 10 ay sonra bir gazetede sızıntı haber olarak ortaya çıktı. Çatlaklar kırıldı, onarıldı. TAEK’in 2. denetiminde YENİDEN ÇATLAKLAR OLUŞTUĞU belirlendi. Bunun üzerine temel tümüyle kırılarak yeniden temel atıldı. Bundan sonrası için bir bilgi yok.
• Temmuz 2018’de Kanun Hükmünde Kararname ile bütün denetimlerden muaf tutulan, Cumhurbaşkanından başka hiçbir kurum ve mahkemeye hesap vermeme yetkileriyle donatılan Nükleer Düzenleme Kurulu NDK kurularak uluslar arası denetime tabi Türkiye Atom Enerjisi Kurumu TAEK, YALNIZCA NÜKLEER ATIKLARDAN SORUMLU KURUM DURUMUNA DÜŞÜRÜLDÜ.
• Sayıştay’ın mali denetiminden de muaf olarak kurulan NDK’nın cezai sorumluluğuna dair hiçbir düzenleme, çıkarılan Kanun Hükmündeki Kararnamede yer almadı.
• AKP Milletvekili Naci Bostancı’nın oğlu Afşin Burak Bostancı, başka bir AKP Milletvekili İsmail Alptekin’in oğlu Mehmet Fatih Alptekin NDK’nın yönetiminde yer aldı. HÜKÜMETE YAKIN KİŞİLERİN NEDEN KURULA ATANDIĞI konusunda hiçbir açıklama yapılmadı.
• Kanun Hükmünde Kararnameler, kanun gereği yargı denetimi dışında tutulduğu için KARARNAME HAKKINDA DAVA AÇILAMADI.
• 14 Aralık 2018’de Akkuyu NGS 2. REAKTÖR İÇİN SINIRLI ÇALIŞMA İZNİ VERİLDİ.
• 17 Aralık 2018’de Rosatom Başkanı Aleksev Lihaçev, Akkuyu NGS hisse satışlarının 2019’da yapılacağını açıkladı.