Gökhan Dede
SMMM
BEYAZ EKMEK, BALIKYAĞI, SÜT TOZU
İkinci dünya savaşından sonra Amerika Birleşik Devletleri (ABD) yönetimi kesenin ağzını açmış, ekonomisi iyice çökmüş ya da kötü olan Türkiye dahil 16 Avrupa ülkesine Marshall Planı çerçevesinde yardım elini(!) uzatmıştı. İşte, gönderilen bu hibe biçimindeki birçok yardım malzemelerinin en önemlilerinden birisi de un, balık yağı ve süt tozu idi.
İlkokulun kaçıncı sınıfındaydım tam hatırlamıyorum. Ama benim öğrenim gördüğüm 1960-1965’li yıllarda biz köy ilkokul çocuklarına ekmek, süt ve balık yağı yardımı yapılıyordu.
Çuvallarla un, teneke kutularda süt tozu getiriliyordu. Köyde, Haşim Küçük amcaların fırınında undan beyaz ekmek yapılıyor, süt tozu da suyla karıştırılıp kaynatılarak beslenmemiz için bizlere dağıtılarak yedirilip içirilmek isteniyordu.
Ekmeğin undan yapıldığını biliyordum da, sütün nasıl toz haline getirildiğine bir türlü aklım ermiyordu. Hele, o minnacık mavi plastik içindeki balık yağı dedikleri yağı bir türlü aklımız ermiyordu. O minnacık mavi top şeklinde kutulara konmuş balık yağı dedikleri nesneyi bir türlü yutamazdım.
Neticede bedava süt, balık yağı ve ekmek dağıtılıyordu. Çoğumuz Amerika’nın nerede, Amerikalıların kim olduğunu bilmiyorduk. Ama bunların Amerikan yardımı olduğunu öğrenmiştik.
Süt tozundan yapılan sütleri hiçbirimiz sevmedik diyebilirim. Öyle ki, kazanlarla kaynatılan sütleri içemezdik de, okulumuzun hademesi Hacı Mehmet amca sütleri okulun yanı başındaki tarlalara dökerdi.
Ancak sezinlediğimiz kadarıyla bazı öğretmenlerimiz de sözde ABD yardımı bu süt tozundan yapılma sütleri içmemize pek taraftar değillerdi. Bu süt tozundan yapılma sütleri içtiğimizde bizlerin bünyesinde bazı olumsuz etkilerinin olabileceği söylense de pek anlam veremezdik. Sütü ve balık yağını sevmiyorduk ama beyaz ekmek pek hoşumuza giderdi.
Bizim köyde annelerimizin pişirdiği ve adına “koko” dediğimiz küçük yuvarlak ekmeklerden alabilmek için tek sıra olur beklerdik.
Bazı arkadaşlarımızın bu beyaz ekmekleri kendileri yemez evlerine götürürlerdi. Hatta bazılarının da bu beyaz ekmekleri evlerinde yapılan siyah buğday ya da arpa ekmeğinin arasına koyarak katık edip yedikleri de söylenirdi.
Tabii ki o çocuk halimizle biz ABD’nin bu ve benzeri birçok yardımı ne amaçla yaptığını, karşılığında ülkemizden neler neler kopardığını, halkımızın sağlığıyla oynayıp oynamadığını, insanımızı üretimden uzaklaştırmayı amaçladıklarını nerden bilebilirdik ki?!…
| YanıtlaTümünü yanıtlaYönlendir |
